Verkeerde aanpak bij een leerling die te laat komt
Leerkracht: Waarom ben je te laat?
Jan: Mensen komen soms te laat, weet je (op vijandige toon)
Lk.: Praat niet op die manier tegen mij!
Jan: Ja, ik ben gewoon te laat, laat mij dan met rust. Andere leerlingen zijn ook vaak te laat en hen laat je met rust.
Lk.(met opgestoken vinger): Tegen wie denk je dat je spreekt!
Jan: Wel, je roept naar mij omdat ik een paar minuten te laat ben. Nou zeg.
Lk.: Zo, ga daar gaan zitten (de leerkracht wijst naar een plaats achteraan de klas)
Jan: Ik ga daar niet zitten. Ik zit zoals altijd bij Maurice.
Lk.: Kijk, ik zeg dat je daar moet gaan zitten.
Jan: Nee (Jan blijft staan)
Lk.: Ga dan naar buiten. Ga onmiddellijk naar de directeur.
Jan: Ik ga zeker weg. Wat een schijtklas!
Wat gaat er hier fout
- de leerling verstoort de les door te laat te komen, maar door zijn manier van reageren zorgt de leerkracht ervoor dat de les veel langer wordt verstoord en de sfeer in de klas verslechtert
- de leerkracht reageert vijandig; dat lokt uiteraard nieuwe vijandige reacties uit
- als de leerkracht schreeuwt, verstoort hij niet alleen zelf de les, maar hij is een model dat de leerlingen zullen imiteren (ze zullen ook gaan schreeuwen als ze gefrustreerd worden)
- verwijten, kritiek geven, autoritair bevelen en de confrontatie aangaan lossen niets op. Integendeel, dit is gedrag dat de leerling imiteert: hij gaat ook de confrontatie aan (‘laat mij met rust’), hij verwijt (‘nou zeg’), hij weigert te gaan zitten, hij is ongehoorzaam (blijft staan) en loopt roepend weg.
- het probleem wordt niet opgelost. Er wordt niets gedaan om te voorkomen dat deze leerling de volgende keer niet te laat zal komen. De leerkracht is niet constructief.
Goede aanpak bij telaat komen
Lk.: Hallo. Jan, kom binnen. Je bent wat te laat.
Jan (kijkt onzeker): Ja, sorry.
Lk.: Ga snel daar zitten (wijst naar een vrije stoel achteraan de klas)
Jan: Nee, ik zit altijd naast Maurice.
Lk.: Daar zit al iemand, Ga vlug daar zitten dan kan ik doorgaan met de les. Straks kunnen we terug ruilen (leerkracht kijkt Jan eventjes recht in de ogen en gaat dan door met de les).
Jan gaat een beetje stoer doend op de aangewezen plaats zitten. De leerkracht besteed daar geen aandacht aan.
Na de les heeft de leerkracht met Jan nog een kort gesprekje over het te laat komen.
Wat werkt hier goed
- de sfeer blijft goed; de leerkracht verwelkomt deze leerling
- hij gaat de confrontatie niet aan; hij constateert gewoon (‘je bent wat te laat’)
- de leerkracht blijft rustig en wijst aan waar de leerling moet gaan zitten
- de leerkracht hoeft niet te roepen; hij neemt een vanzelfsprekende houding aan. Hij straalt daardoor gezag uit.
- het effect van het gedrag van de leerkracht op de leerling is positief: de leerling verontschuldigt zich. Hij doet wat stoer, maar gehoorzaamt toch.
- niemand lijdt gezichtsverlies. De les wordt slechts eventjes onderbroken.
CONTACT
Heeft u iets gelijkaardig op school meegemaakt en wilt u mijn advies? U kunt een verslag hiervan naar mij mailen. Geef precies en concreet aan hoe het incident is verlopen en met welke gevolgen. U krijgt dan spoedig mijn commentaar. Dit is een kosteloze dienstverlening.
Literatuur: DE GERESPECTEERDE LEERKRACHT: Professioneel omgaan met probleemgedrag Juliaan van Acker. 134 blz. 17,90 euro. ISBN: 9789082021301
UITTREKSEL: hoofdstuk 9 "een milde vorm van agressie"
verkrijgbaar via de betere boekhandel of via deze LINK