opvoedingsproblemen - gedragsproblemen - jeugdcriminaliteit - orthopedagogiek - politiek voor de 21ste eeuw   

3 augustus 2018

Vandaag 53 jaar getrouwd.

Verzonnen verhalen

De Egyptenaren, de oude Grieken, de Maya’s en andere volkeren hadden hun eigen goden, tempels, rituelen, mythen en geschreven of op stenen gebeitelde teksten. Het Heilige Roomse Rijk had de bijbel met het oude en nieuwe Testament, het geloof in de ene ware God, kerken, kathedralen, de paus die onfeilbaar was, een liturgie, kardinalen met mijters op, het canoniek recht en allerlei congregaties. De islam heeft Allah en zijn profeet, de koran, moskeeën, de ramadan, de sharia-wetgeving en madhhabs. De moderne democratie heeft de mensenrechten met een Hof dat opereert als een hedendaagse inquisitie, het ideaal van vrijheid, broederlijkheid en gelijkheid, de Verenigde Naties en aanverwante hoeders van de democratische vrijheden. Kortom elk volk, elk land en elke beschaving is opgebouwd op basis van een verhaal en een gemeenschappelijk geloof. Hoe eendrachtiger het volk in haar overtuigingen, hoe krachtiger, traditioneler en onveranderbaar het imaginaire bouwwerk dat zij hebben geconstrueerd.

Al deze verhalen zijn ooit door mensen verzonnen geweest. Verhalen komen en gaan. Ook al wordt gezegd dat hun verhaal door God werd geopenbaard, dat Allah de koran aan de profeet heeft gedicteerd of dat een verlichte geest logischerwijs een atheïsch wereldbeeld bedenkt, zullen andersdenkenden ook dit beschouwen als door de mensen verzonnen argumenten.

Niets is waar en ook dat niet

Niets is waar, mijn diepste geloof is niet waar en ook deze overtuiging is niet waar. We zitten gewoon in een vicieuze cirkel.

We zouden een verhaal kunnen bedenken waarin wordt gesteld dat vrouwen aan de mannen moeten gehoorzamen, dat wie een geweldsdelict pleegt voor de rest van zijn leven verbannen wordt naar een werkkamp in Siberië, dat alleen mensen met een hoger diploma stemrecht hebben en dat de diverse continenten respectievelijk bestemd zijn voor uitsluitend blanke, gele, zwarte en rode mensen. Dit verhaal zou bij algemeen stemrecht als het enige geldige bestempeld kunnen worden of misschien staat er een goeroe op die een goddelijke ingeving heeft gehad en die massa’s mensen weet mee te slepen. Ook op basis van dit verhaal zou een samenleving opgebouwd kunnen worden met een Leider, monumenten, een eigen rechtspraak, ministeries, ordetroepen om het Duizendjarig Rijk veilig te stellen en een Heilig Boek waarin alles netjes staat opgeschreven.

Alles kan op een gegeven moment waarheid worden. Het is waar omdat de absolute meerderheid er op democratische wijze voor heeft gekozen of waar omdat een Leider die talloze trouwe volgelingen heeft, het heeft gezegd.

Ook de wiskunde biedt geen zekerheid

Stel dat dit alles waar is of dat we met z’n allen er voor kiezen dit of dat als waarheid aan te nemen, dan rijst, althans bij mij, de vraag op of er dan niets is dat zekerheid biedt? Dat de aarde of de materiële wereld bestaat, dat er mensen zijn, dat ik er ben, lijkt mij nogal zeker. Ik ben geen solipsist. Maar dan, wat is er verder zeker? Dat ik denk, staat vast. Maar wat ik denk kan best verzonnen zijn of is altijd verzonnen. Biedt de wetenschap uitkomst? De Euclidische meetkunde die stelde dat de kortste afstand tussen twee punten een rechte lijn is, werd verworpen door Einstein die stelde dat de kortste afstand een kromme lijn is. Ook de wiskunde ontsnapt niet aan deze onzekerheid: de vierkantswortel van een negatief getal bestaat niet, maar iemand verzon het imaginaire getal i dat de vierkantswortel van min 1 is en met dat getal i kunnen correcte berekeningen worden gemaakt.

Overtuigd zijn van iets is zielig

Het is zielig dat op elk moment in de geschiedenis de mensen altijd heilig overtuigd zijn van de waarheid waarin ze geloven. Dat is trouwens begrijpelijk, want de gehele maatschappelijke orde is er afhankelijk van. Bovendien staat diegene die begint te twijfelen of die afvallig is geworden, bloot aan vervolging of aan nog veel erger. Een ander argument is dat elk verhaal, elk geloof waarop de maatschappelijke orde gebaseerd is, een zeker evenwicht brengt in het land. Elk geloof en elke ideologie, ook deze die we nu afschuwelijk en volstrekt verwerpelijk vinden, brengt rust, vrede, een gevoel van veiligheid en verbondenheid in het land waar de mensen er echt in geloven. Het is dus ontzettend moeilijk om de hier en nu geldende ideologie in twijfel te trekken of te bekritiseren. Dat geldt ook voor de zo geroemde liberale democratie, die nog niet zolang geleden gold als het einde van de geschiedenis. Totdat duidelijk begint te worden naar welke Apocalyps dit systeem leidt.

Dissidenten zijn verkeerd bezig

We zouden kunnen stellen dat het een goede zaak zou zijn als alle mensen hun eigen waarheid weten te relativeren. Helaas, in dat geval zou er weinig stabiliteit en evenwicht zijn in de maatschappij. Het lijkt beter dat in het onderwijs, in de media, in de volksopvoeding er alles aan wordt gedaan om de mensen te overtuigen van de waarheid die men wenst aan te nemen. Hoe sterker de overtuiging, hoe krachtiger de samenleving. Wat wordt geloofd, doet er niet toe. Als men maar wat gelooft en het stellig gelooft. Er valt wat over te zeggen dat dissidenten verkeerd bezig zijn. Ze verstoren het evenwicht in de samenleving en brengen veel chaos en onderlinge strijd teweeg. Trouwens, het geloof of de ideologie van de dissidenten is ook maar een verzonnen overtuiging. Als hun overtuiging de strijd heeft gewonnen, komen er nieuwe dissidenten opdagen om dit in twijfel te trekken. Alles is ijdelheid.

Met de stelling dat alles moet worden gerelativeerd, ben ik het persoonlijk niet eens. Ik ben geneigd te denken dat we de waarheid simpelweg niet weten. We kunnen onze taak zien als een streven om steeds dichter bij de waarheid te komen. Elke religie en elke ideologie kunnen we zien als een poging om de waarheid te ontdekken. Het gaat fout als wordt gedacht de absolute waarheid gevonden te hebben. De mensheid wordt volwassen vanaf het moment dat we blijven openstaan voor nieuwe en diepere inzichten, in het volle besef dat we niet de definitieve waarheid ontdekt zullen hebben en dat het onze taak is altijd verder te zoeken. Het judaïsme staat dicht bij deze volwassen houding tegenover de religie: de talmoedexegese gaat almaar door, kinderen worden aangemoedigd kritisch te denken want het kind zou wel eens een nieuwe waarheid ontdekt kunnen hebben en niemand wordt gedwongen te geloven of te gehoorzamen aan de mitsvots of de joodse leefregels. Is dit misschien de reden waarom de joden zo vaak vervolgd worden? Is het antisemitisme een gevolg van het onvermogen van de mensen om te erkennen dat hun waarheid niet zo heel erg zeker is? Het is daarom niet zo verwonderlijk dat de meest antisemitische religie precies die religie is die de gelovigen onderwerpt.

Anders dan Zijn

De volwassen houding tegenover religie meen ik te kunnen vinden bij de filosoof Emmanuel Levinas. Levinas heeft het enige keren gehad over ’een godsdienst voor volwassenen’. Zijn boek ’Autrement qu’être ou au-delà de l’essence’ biedt een mogelijkheid om die volwassen houding beter te begrijpen. Hierin gaat het over het ’anders dan Zijn’. Het Zijn is alles wat bestaat, dat wat we kunnen zien en meten. Het fantastische idee is dat buiten dat Zijn, er ’iets’ is dat dit Zijn overschrijdt. In filosofische termen: het anders-dan-Zijn is het Transcendente. In religieuze termen is dat God. Het Transcendente zou ook buiten de tijd staan; iets wat we ons niet kunnen voorstellen. Datgene wat het Zijn overschrijdt, aan gene zijde van het Zijn, bevindt zich misschien in een soort vierde dimensie. Deze vierde dimensie kunnen we met onze zintuigen niet waarnemen. Misschien kunnen we een spoor ervan ontdekken via onze geest. Volgens Levinas vinden we dit spoor in het gelaat van de Ander. De Ander doet een beroep op ons om ons tegenover hem verantwoordelijk te gedragen en hem zijn plaats op de wereld te gunnen. Hiermee begint de moraal en verder is alle verzonnen religie overbodig (dit laatste is mijn interpretatie). Wie zich verantwoordelijk gedraagt, gelooft in God, ook al zegt hij niet in God te geloven. God, die de mens als vrij wezen heeft geschapen, houdt van mensen die op een volwassen wijze in Hem geloven. God haat mensen die zich onderwerpen.

Het wordt heel spannend: de mens kan op zoektocht gaan naar wat de zichtbare wereld overschrijdt. Hoe deze weg opgaan zonder zelf verhalen te verzinnen?

Ik zal hier de volgende tijd proberen verder over na te denken. 

zaterdag 4 augustus 2018

#MeToo en Amerikaanse hysterie (gepubliceerd op ThePostOnline, dd. 4 augustus 2018)

Het gezeur over #MeToo gaat almaar door. Nu hebben we de affaire Gatti, waardoor het Koninklijk Concertgebouworkest in grote problemen komt. Wellicht zal die discussie pas ophouden als er geen mannen meer op de wereldkloot rondlopen.

Niettemin moeten we een standpunt innemen, in de hoop de discussie in goede banen te leiden. Eerst en vooral wil ik mij stellig voornemen geen politiek-correcte prietpraat te verkopen. Als de emoties hoog oplaaien moeten we de argumenten pro en contra duidelijk benoemen. Dat zal wellicht niet veel helpen omdat de meeste mensen uit zichzelf verstrikt raken in hun eigen vooroordelen. De waarheid vergt altijd een langdurige en moedige strijd om in de samenleving algemeen aanvaard te worden.

Integriteit moet worden gerespecteerd

Laat mij heel duidelijk zijn: het moet een vanzelfsprekendheid zijn dat in leidinggevende functies in het bedrijfsleven, in de politiek en in alle maatschappelijke sectoren evenveel vrouwen als mannen vertegenwoordigd zijn. Even vanzelfsprekend moet zijn dat de integriteit van vrouwen gerespecteerd wordt. De #MeToo beweging is in die zin een goede zaak dat het vrouwen die het slachtoffer zijn geworden van ongewenste intimiteiten, stimuleert om de daders aan te klagen. We kunnen slechts hopen dat #MeToo vooral in islamitische landen succes heeft.

Het probleem zit in wat er na een aanklacht zal volgen. Normaliter is de aanklacht een zaak voor de rechtbank. De wet stelt duidelijk wat strafbaar is en de rechtbank is opgericht om te voorkomen dat het volk het heft in eigen hand neemt. Op die manier worden massahysterie, lynchpartijen en een heksenjacht voorkomen. 

Wat we nu echter zien is dat de vermeende daders al veroordeeld zijn voordat er een rechter aan te pas komt. Wie een misdrijf pleegt en gestraft wordt, krijgt daarna een nieuwe kans. Nu zien we dat mannen die beschuldigd worden, voor de rest van hun leven paria’s blijven. Dat neemt soms krankzinnige vormen aan, bijvoorbeeld toen een Britse minister moest aftreden omdat hij twintig jaar geleden tijdens een diner zijn hand op de knie van een dame had gelegd. Voor eeuwig verdoemd. Ik vermoed dat deze Brit, die al bij de eerste geruchten aftrad, bij zichzelf zei: ’Foert, jullie kunnen de pot op’, omdat hij geen zin had zich te verdedigen tegen hysterische wijven en enge persmuskieten.

Daarna volgt vergiffenis

Met andere woorden, ik pleit voor een combinatie van de #MeToo beweging met de normale rechtspraak. Als er eenmaal een aanklacht is, dan is het de rechter die moet beslissen of en welke straf er moet volgen. Daarna volgt er iets dat voor het algemeen maatschappelijk belang uitermate belangrijk is: vergiffenis. Een concreet voorbeeld: Gatti komt voor de rechter, ondertussen blijft hij dirigent, en afhankelijk van het vonnis van de rechter volgen sancties. Als Gatti voldoet aan de door de rechter gestelde voorwaarden en sancties, volgt de vergeving en kan hij zijn carrière verder zetten. De vrouwelijke slachtoffers wordt recht gedaan en de maatschappij verliest geen toptalent.

Een ander punt is dat de Amerikaanse hysterie over alles wat seks betreft overwaait naar Europa. De Italiaanse journaliste Oriana Fallaci heeft het ooit eens prachtig verwoord: ’Het is heel erg  als een vrouw het slachtoffer is van seksuele intimidatie, maar nog erger is het lot van de vrouw die nooit seksueel geïntimideerd wordt’. Ook hier moet de rechtbank de hoofdrol spelen. De wet stelt duidelijk wat strafbaar is en wat niet strafbaar maar ongewenst is, moet met de nodige soepelheid worden bestreden. 

Wat is trouwens het percentage mannen dat vrouwen op een laakbare manier lastig valt? In mijn gehele carrière, waarbij ik hoofdzakelijk met vrouwen heb samengewerkt, heb ik slechts een paar keer meegemaakt dat vrouwen werden lastig gevallen door collega’s. De overgrote meerderheid van de mannen gaat respectvol met vrouwen om en zij zullen altijd voor de belangen van vrouwen opkomen. Hebben de mannen niet altijd in de oorlog hun leven geriskeerd voor de vrede in hun land en om hun vrouwen en kinderen te beschermen?

zondag 5 augustus 2018

Zouden de oliepotentaten weten dat hun rijkdom een gift is van Allah? Allah heeft hemel en aarde geschapen, dus ook de olie die in de grond zit. Allah is barmhartig en wij moeten het ook zijn. Dit betekent dat we onze rijkdom barmhartig moeten gebruiken, dit is om anderen uit hun armoede te helpen.

Aangezien er zo veel bittere armoede is in de islamitische wereld en de oliepotentaten hun geld verkwisten om een decadent leven te leiden en nutteloze prestigeprojecten te financieren, wacht deze potentaten niet het paradijs, maar hel en verdoemenis. Dit is waar als hun religie de waarheid zou bevatten.

Hetzelfde kan uiteraard toegepast worden op het christendom. Wie rijk is en zijn rijkdom niet verdeeld om  de medemensen een waardig bestaan te gunnen, verdoemt zichzelf.

Ik kan niet genoeg wijzen op de tekst die het allemaal verduidelijkt: Een godsdienst voor volwassenen. Wie dit leest, verzoek ik dringend deze link zoveel mogelijk te verspreiden.

Dinsdag 7 augustus 2018

Vandaag de volgende tweet de wereld ingestuurd: „ Volgens wetenschappers (Kopenhagen, Melbourne, Potsdam) zal het nu snel gaan met de opwarming van de aarde (wegens nieuwe factoren zoals ontdooien permafrost). Straks is er slechts voor 1 miljard mensen nog overlevingskans. Dat wordt lachen geblazen. #klimaatopwarming

dat wordt lachen geblazen omdat alles waar we ons nu druk over maken bullshit is”. 

Bron: Le Figaro 7 août

Nu zal het snel gaan. Het gaat om overleven. Biologische krachten zijn onweerstaanbaar, met als gevolg dat elk volk extreem nationalistisch wordt. Uiteindelijk ontstaan samenlevingsvormen volgens het model van middeleeuwse abdijen: zeflvoorzienend en sober leven.

Woensdag 8 augustus 2018

Gisteren de volgende bijdrage geschreven voor ThePostOnline: ’De anti-Israëllobby is heilloos antisemitisme'

Donderdag 9 augustus 2018 (update 10 augustus)

Hoe opkomen voor de verdediging van jouw eigen normen en waarden, voor jouw eigen beschaving, identiteit en nationaal gevoel en tegelijkertijd je respectvol gedragen tegenover diegenen die andere normen en waarden hebben, die bij een andere beschaving horen, bij wie de identiteit afwijkt van de jouwe en die vasthoudt aan zijn eigen nationaliteit ondanks dat hij in jouw land woont?

Kortom: hoe zich ethisch verantwoord gedragen ten aanzien van de Ander, die Anders is dan wat we gewend zijn?

Bij het beantwoorden van deze vraag, in mijn boeken en hier op mijn website, is de filosofie van Emmanuel Levinas een belangrijk ijkpunt.

De studie op basis van Levinas is voor mij een soort oase van rust, bezinning en contemplatie in een wereld vol fake news, vol onwil om de ander te willen begrijpen, vol stereotiep denken, vol ongefundeerde verdachtmakingen, met veel haat en kortzichtig denken. Wat mij het meest steekt is dat mensen feitelijkheden niet willen zien als die niet stroken met hun meningen. Dat steekt omdat je kan praten als Brugman, het haalt niets uit. Integendeel, deze mensen raken nog dieper overtuigd van hun gelijk. Niet dat ik daarom gelijk heb, want voor mij gaat het om openstaan voor het nog onbekende en om het in overweging nemen van aan mijn opvattingen tegenstrijdige informatie.

Wie de Ander niet als Ander ziet, wie de Ander niet respecteert, is de gevangene van het Zijn. Dit wil zeggen dat de Ander wordt gezien is termen van wat de wereld te bieden heeft. Om uit deze duivelse cirkel te ontsnappen, moeten we verder kijken dan het Zijn: over het Zijn heen, aan gene zijde van het Zijn. We kunnen dit vergelijken met de natuurwetenschap: door zelf diep na te denken in een onontgonnen  gebied, ontdekt de mens nieuwe wetmatigheden en kan hij ondermeer een technologisch universum bouwen. Elke technische uitvinding is het resultaat van menselijk denken over het Zijn. Zouden we niet op dezelfde manier diep kunnen nadenken over wat buiten het Zijn ligt? Dit is tot nog toe het terrein geweest van de magie en van de religie. Levinas leert dat we met ons denken het aan-gene-zijde-van-het-Zijn kunnen ontginnen. Zo bevrijden we ons uit het Zijn. In het Zijn probeert elke mens zijn eigen plaats te veroveren ’Zijn is oorlog’ zegt Levinas. Door na te denken over het aan gene zijde, begint de ethiek. Van het aan gene zijde komt namelijk een appel naar de mens om te zijn in overeenstemming met het doel van het Zijn: de liefde.

Dit kan allemaal duister en abstract lijken. Toch is het vrij concreet te maken. Het is namelijk in de ontmoeting met een ander mens dat we geraakt worden door iets wat van buiten mij komt. In verliefdheid bijvoorbeeld of liever, in een echte liefdesverhouding, willen we ons desnoods opofferen voor de Ander. In de liefde leven we voor en door de Ander. Ware liefde is onbaatzuchtig en onvoorwaardelijk en druist daarom in tegen de eisen van het Zijn. Dit druist in tegen de zijnspoging van de mens in het Zijn. Of nog een voorbeeld: als iemand in nood verkeert, zijn er altijd mensen die hun eigen leven riskeren om die ander te redden. Ook dat gaat in tegen de zijnspoging. Deze voorbeelden bewijzen dat de mens geraakt wordt door iets dat van buiten het Zijn komt. Objectief gezien, dit is wat in het Zijn waargenomen en gemeten kan worden, is dit geraakt worden niet te verklaren. Objectieve kennis laat ons in de steek en dan wel op een terrein dat wezenlijk is voor de mens. We worden als het ware opgeroepen om op te komen voor de Ander, eventueel ten koste van ons eigen leven. De ware liefdesrelatie is niet objectief te verklaren. Hoe dan wel?

Zoeken van waar of van ’wie’ dit appel om goed te zijn voor een Ander vandaan komt, zoeken naar wat zich aan gene zijde van het Zijn bevindt en blijkbaar een appel op ons doet, is de nieuwe taak van de mens. Tot nog toe werd deze zoektocht gebaseerd op de openbaring van God. Nu kunnen we op zoek gaan naar de bron van dit appel, net zoals we in de natuurwetenschap op zoek gaan naar nieuwe inzichten.

Het belang van deze zoektocht ligt in het verduidelijken van de zin van ons korte verblijf in het Zijn. Dat onze roeping ligt in het opkomen voor de belangen van de Ander, ongeacht zijn kenmerken en zijn betekenis in ons leven, lijkt voor de hand te liggen. Ethiek moet onze leidraad zijn bij al onze activiteiten. In de opvoeding moeten we de kinderen hiervan bewust maken. De economie en de politiek moeten bedoeld zijn om de verantwoordelijkheid voor alle mensen op te nemen. Als de mensen zich hieraan zouden houden, brengen we in het Zijn de liefde die aan gene zijde van het Zijn begin en oorzaak is van alle Zijn.

Is mijn pleidooi voor een moslimvrij Europa niet in strijd met de ethiek? De titel van mijn boek is echter: ’Een moslimvrij Europa voor wereldvrede’. Mijn stelling is dat we eerst een krachtig Europa moeten realiseren om solidair te kunnen zijn met de rest van de wereld. Een sterke identiteit is een basisvoorwaarde. De islam is per definitie niet te integreren in onze beschaving. De aanwezigheid van de islam verzwakt Europa meer en meer. Bovendien zijn de moslims ook verantwoordelijk voor de landen van herkomst, waar nu oorlog en veel armoede heerst. Als Europa solidair is met de moslims die terugkeren om de landen van herkomst op te bouwen, ontstaat een nieuwe wereldmacht die de ethiek in de wereldeconomie en -politiek kan brengen. Een van de volgende doelen wordt dan vrede, welzijn en welvaart in zwart Afrika te brengen. Met andere woorden: willen we ethisch kunnen handelen, dan moeten we ook ons verstand gebruiken om de middelen te hebben om te kunnen handelen. Door de spanningen tussen de oorspronkelijke bevolking en de moslims, die steeds hoger lijken op te lopen en kunnen uitmonden in een eindeloze burgeroorlog, zullen Europa en de islamitische landen hun ethische opdracht niet kunnen uitvoeren. God of Allah kijkt machteloos toe.

maandag 13 augustus 2018

De oorlog van allen tegen allen

We lijken meer en meer terecht te komen in een situatie van oorlog van allen tegen allen. De wereldse vrede wordt bereikt door afspraken, compromissen en verdragen. Dit gaat goed totdat er partijen of mensen zijn die zich benadeeld voelen of denken dat de anderen zich niet houden aan de afspraken. We komen slechts uit deze vicieuze cirkel van opeenvolgende oorlogen en perioden van vrede als er een norm is die de baatzucht van de mens overschrijdt. De oorlog van allen tegen allen is namelijk een gevolg van het streven van de mens om zijn eigen belangen veilig te stellen. De norm die dit overschrijdt is het streven om op te komen voor de belangen van de Ander (de Ander met een hoofdletter omdat hij bij deze norm hoger staat dan het ik). Deze norm om op te komen voor de belangen van de Ander, eventueel ten koste van het eigenbelang (zoals bij de mens die zijn leven opoffert om een ander te redden of de partner die blijft zorgen voor de ander die ziek is of gehandicapt is geworden) is synoniem met Goedheid of met Naastenliefde.

Het Goede of zich opofferen voor de Ander druist in tegen de Rede. Deze norm is een kwestie van Geloof. Met Geloof wordt nu niet per se bedoeld geloof in God of in een of andere religie. Dat roept bij te veel mensen weerstand op. De vraag is waarom dit weerstand oproept? Voelen die mensen zich misschien bedreigd in hun eigenbelang? In deze tekst wordt met geloof bedoeld het openstaan voor het appel dat komt van de Ander. Zodra ik een ander mens ontmoet, wordt de vraag gesteld of ik mij verantwoordelijk tegenover hem gedraag. Gaat het alleen om mijn plek op de wereld of gun ik hem ook een plek?

Dit laatste: ’De ander ook een plek gunnen’ zou in de politiek moeten betekenen dat we er zorg voor dragen dat overal in de wereld de mensen menswaardig kunnen leven. Dan wordt politiek een project om dit realiseren en de economie heeft als doel de middelen te leveren voor deze politiek. Onder deze voorwaarden  bevrijden we ons van de oorlog van allen tegen allen.

14 augustus 2018

Gisteren de volgende tekst geschreven en ’s avonds werd het gepubliceerd in ThePostOnline:

 ’Al vijftig jaar ellende in de meeste landen van donker Afrika’

Ik maak me niet veel illusie over de reacties op deze tekst. Ik schrijf voor de toekomst. Wat in deze tekst staat is gewoon juist en de meeste mensen weten het wel. Het strookt echter niet met de gangbare opinie. Vandaar dat het enige tijd kost vooraleer zoiets gemeengoed wordt.

Een andere probleem is dat de (wereld-)politiek meer en meer praktisch uitsluitend bepaald wordt door het grote geld. De kapitaalkrachtigen beheersen de media en kunnen naar hartelust de massa en de politici manipuleren. Voor hen komt het goed uit dat ze  kunnen samenwerken met een klein groepje corrupte lieden in Derde Wereldlanden. Dat diezelfde lieden zich in de Verenigde Naties en in andere internationale instellingen laten vertegenwoordigen door hun handlangers, versterkt nog meer hun machtspositie. Daaraan werken onze regeringsleiders dus mee.

Daar is weinig tegen te doen. Het is een kwestie van kleine stapjes om de massa bewust te maken, tot dat de beweging een vloedgolf wordt die niet meer is te stuiten.

15 augustus 2018

In mijn therapeutisch werk met gezinnen en met jonge criminelen is gebleken dat de volgende factor van het grootste belang is om tot goede resultaten te komen: de mensen het gevoel geven dat ze erbij horen. De factor die bijvoorbeeld beslissend is om gezinsproblemen duurzaam uit de wereld te helpen, is vanaf het eerste gesprek de ouders het gevoel te geven dat met hen wordt samengewerkt, dat zij gelijkwaardige partners zijn, dat de therapeut eerst en vooral luistert naar wat zij te vertellen hebben. Bij een jonge crimineel wordt recidive het best voorkomen als hij terecht komt in een omgeving die hem verwelkomt. Dat kan bijvoorbeeld een werkgever zijn die deze jongen een kans wil geven en er ook alles aan doet om hem goed te begeleiden. Of we vinden eindelijk een school waar deze jongen zijn opleiding kan vervolgen, terwijl er mensen zijn die hem de nodige begeleiding geven om zijn leerachterstand in te halen. De jonge crimineel ervaart dan dat er mensen zijn die, ondanks alles, om hem geven en die nooit de moed verliezen, die altijd willen herbeginnen.

Dit gevoel geven dat zij erbij horen, wordt moeilijk in een multiculturele samenleving, als er steeds nieuwe illegale vluchtelingen bijkomen of als allochtonen zelf hun land van herkomst blijven zien als hun echte vaderland. Er is heel veel racisme in de samenleving en het lijkt er niet beter op te worden. Dit betekent dat het gevoel van erbij te horen, verdwijnt bij een deel van de bevolking. Hiermee ontbreekt de belangrijkste factor voor vrede in de wereld. Het ziet er somber uit.

16 augustus 2018

De volgende tweet de wereld ingestuurd: "Om een wereld zonder haat te realiseren, moeten we eerst de oorzaken van de haat wegnemen”

17 augustus 2018
Mijn tweet van vandaag: Zouden we bij alle ophef, hoe terecht ook, over pedofilie in de Katholieke Kerk ook eens aandacht kunnen besteden aan die 95% priesters die zich onbaatzuchtig en onvoorwaardelijk hebben ingezet voor de medemens?

====

Leven we om te sterven (Heidegger) of leven we om onze verantwoordelijkheid op te nemen (Levinas)?

In het eerste geval heeft het leven van de mens geen zin, behalve ’te zijn’ tussen geboorte en dood. In het tweede geval heeft het leven een oneindige betekenis.

In het eerste geval leven we in een totaliteit, namelijk in een ruimte en een tijd die beperkt of begrensd is. In het tweede geval komen we in relatie tot de Oneindige, met Diegene die de totaliteit overschrijdt, aan gene zijde van het Zijn.

In het eerste geval worden we gedetermineerd door de geschiedenis en de plaats waarin we zijn opgegroeid en door de eisen die de wereld ons stelt. In het tweede geval bevrijden we ons uit deze determinismen, is er een breuk met het materialisme van het Zijn en stellen we ons open voor wat dat determinisme en materialisme overschrijdt: de liefde voor de medemens als de manifestatie van onze verantwoordelijkheid.

In het eerste geval wordt ons bestaan bedreigd door het anonieme en onpersoonlijke. In het tweede geval zijn we unieke individuen die elk hun verantwoordelijkheid op hun manier opnemen. Verantwoordelijk zijn is een roeping die persoonlijke zin geeft aan het bestaan van de mens, een zin die oneindig is en om die reden een relatie is met de Oneindige.

De verantwoordelijkheid voor de Ander is het joods-christelijke fundament van onze cultuur. Om het sterk uit te drukken: geloven in God of een geloofsbelijdenis is niet zo belangrijk en zelfs niet noodzakelijk. De roeping van de mens ligt in zijn verantwoordelijkheid, dit is synoniem voor het Goede doen of zijn naasten liefhebben. Deze verantwoordelijkheid is nooit genoeg, men kan op geen enkel moment zeggen: ’Nu ben ik goed genoeg geweest’. Die verantwoordelijkheid houdt nooit op. De mens heeft inderdaad een oneindige roeping en in die roeping staat hij in relatie tot God of, anders gezegd, tot wat het materiële, het Zijn of de objectieve wereld overschrijdt, dit is: transcendeert.

Die verantwoordelijkheid geldt niet alleen voor de naasten in onze nabijheid, maar ook voor diegenen ver weg in de Derde Wereld bijvoorbeeld, en voor de toekomstige generaties die zullen moeten leven op de planeet die we voor hen achterlaten. Zorg voor het milieu is ook naastenliefde.

Het is curieus dat in deze tijd twijfels ontstaan of simpelweg wordt ontkend dat de Europese beschaving joods-christelijke wortels heeft. Dit kan slechts een gevolg zijn van het nihilisme van deze tijd. Het gevaar hierbij is dat we overweldigd worden door het anonieme en onpersoonlijke. De immense invloed van internet, technologie, sociale media is er een beangstigend bewijs van.

18 augustus 2018

Het opeisen van zijn plaats in de wereld is het begin van alle geweld en van elke oorlog. De vrede komt als we ons verantwoordelijk tegenover de anderen gedragen. Moesten de leidinggevenden in de politiek en in het bedrijfsleven nu eens het voorbeeld geven. Concreet valt te denken aan: tevreden zijn met een modaal inkomen, bedrijfswinst vooral bestemmen voor het opheffen van de miserie in de wereld, salarissen betalen die een menswaardig leven mogelijk maken, de voorwaarden creëren opdat de mensen hun relaties goed kunnen onderhouden, de tijd hebben om hun kinderen op te voeden en er voldoende gelegenheid is voor mantelzorg en vrijwilligerswerk.

Zijn is oorlog, schreef Levinas: dat is het opeisen van zijn plek in het zijn. De vrede ligt in het ’er zijn voor de Ander’.

De bovenstaande concrete voorstellen lijken utopisch en wereldvreemd; zij roepen enorm veel weerstand op en druisen in tegen de elementaire instincten van de mens. Toch zijn deze voorstellen noodzakelijk om een menswaardige wereld op te bouwen. Worden ze niet opgevolgd, dan wacht ons de door de mensen gecreëerde Apocalyps.

Wat nu als waar wordt aangenomen, was vroeger onvoorstelbaar. Hetzelfde zal gebeuren met een voorstel dat een modaal inkomen of een maximaal inkomen (met inbegrip van de opbrengst van vermogen of onroerend goed) een ethische plicht is waaraan ieder mens zich moet aan houden om eindelijk eens te komen tot een rechtvaardige wereld waar duurzame vrede heerst. Het is de absolute voorwaarde om de mensheid tot een hoger peil te brengen. Of nog anders geformuleerd: wie te rijk is of teveel verdient en het teveel niet geeft aan de mensheid, houdt de beschaving op een laag peil.

Zondag 19 augustus 2018

Vandaag jarig; 78 jaar geleden geboren. De Tweede Wereldoorlog was net uitgebroken. In mijn geboortestad was de avondklok van kracht. Mijn vader had van de Duitse bezetter een ’Schein’ gekregen, dit is een attest om na de avondklok op straat te mogen komen, voor het geval dat mijn moeder ’s nachts naar de kliniek moest voor de bevalling.

Wat herinner ik mij nog van de oorlog? Ik hoor en zie nog de eskaders bombardementsvliegtuigen die naar Duitsland vlogen. Op een keer werd de haven van Brugge gebombardeerd en omdat af en toe een bom op de stad viel, liep ik aan de hand van mijn moeder heel snel naar een grote schuilkelder; daar was een massa mensen bijeen en een priester droeg er de mis op. Op een andere dag zaten we met het gehele gezin in de kelder onder een eiken tafel toen hevig gevochten werd in de omgeving. Tijdens een wandeling was ik even achterop geraakt, ik liep naar mijn ouders en greep de hand van mijn vader vast; het was echter mijn vader niet, maar een Duits officier. Hij moest erg lachen en droeg mij naar mijn vader.

Met de bevrijding in 1944 sloeg het crapuul aan het plunderen in de huizen van vermeende collaborateurs. Ik zie nog mensen huisraad wegslepen naar hun eigen woning. In de straat kwam een tank van het Canadees leger. Van een soldaat kreeg ik een reep chocolade. In onze straat was er eens een groot feest toen een buurman uit krijgsgevangeschap terugkwam.

Nog iets apart: mijn grootouders van vaderskant hadden dertien kinderen. Het zouden er nog meer geweest zijn indien mijn grootvader geen frontsoldaat was geweest in de Eerste Wereldoorlog. Nu zijn er nog twee jonge broers van mijn vader in leven. De ene is 96 en de andere 92. Beiden wonen nog zelfstandig. Weinig mensen van mijn leeftijd hebben nog ooms, denk ik. MIjn vader is 86 jaar geworden. Hij was zestig jaar getrouwd in het jaar dat hij stierf. Hij overleed op zaterdag, enkele uren na een herseninfarct zonder ooit eerder ziek te zijn geweest, en mijn moeder overleed de volgende dag. De dood heeft hen niet gescheiden. De arts wilde mijn vader nog opereren toen hij in het ziekenhuis werd opgenomen, maar daar heb ik geen toestemming voor gegeven. Ik heb mijn kinderen de opdracht gegeven hetzelfde te doen indien mij dit overkomt.

maandag 20 augustus 2018

Deze blog en meerdere teksten in deze website zijn niet bedoeld voor een groot publiek. Daar is de tijd nog niet rijp voor. Nu gaat alles zijn gangetje. De massa consumeert en leeft lang en gelukkig. De jeugd is verwend en wie hoogbejaard is wacht, dank zij euthanasie, een zachte dood. We moeten uiteraard tenzeerste hopen dat dit aards paradijs blijft voortduren, alhoewel we moeten beseffen dat ver van hier vandaan er nog veel volkeren zijn die het minder goed hebben. Op z’n zachtst gezegd. 

Waarom dan wel deze website? Om voorbereid te zijn. Ik ben, zoals al vaker gezegd, noch pessimist, noch optimist. Ik probeer vanuit mijn klinische ervaring en mijn studie een analyse te maken van de huidige ontwikkelingen. Op basis hiervan schets ik een blauwdruk voor een toekomstige samenleving. Of dat ooit, op korte of lange termijn nuttig zal zijn, weet ik niet.

===

Gisteren een youtubefilmpje gezien, met een smartphone gemaakt in Afghanistan. Een jong meisje, ik schat haar leeftijd rond acht jaar, is verkocht om uitgehuwelijkt te worden aan een vieze, oude man. Zij klampt zich vast aan haar moeder en huilt hevig. Het meisje wordt hardhandig losgerukt en die viezerik neemt haar mee.

Dat dit soort landen vertegenwoordigd zijn in de Verenigde Naties is een echte schande. Een absolute reden om als Europees land zich uit die organisatie terug te trekken. Onze beschaving is te superieur om naast die primitieve schurken te zitten.

===

Tweet: „Religie is het fundament van ethiek. Ideologie is het fundament van baatzucht”

Tweet: „Door democratie hebben minder begaafden het voor het zeggen, ook in de politiek en op de universiteiten”

woensdag 22 augustus 2018

Gisteren de volgende bijdrage geschreven en gepubliceerd op ThePostOnline: Twitterland kleuterland

De video’s die in Twitter, Facebook, Youtube en dergelijke de wereld worden ingestuurd, zouden gefabriceerd kunnen zijn met kwade bedoelingen. Eén video kan bij miljoenen mensen haat- en wraakgevoelens opwekken tegenover een bepaalde bevolkingsgroep. Deze manipulatie van de massa gaat dag in, dag uit door over de gehele wereld. We kunnen nauwelijks of helemaal niet achterhalen of het hier gaat om echte gebeurtenissen of over fake news. Hoe daar mee om te gaan is het onderwerp van bovenstaande bijdrage.

Vandaag nog de volgende webpagina gemaakt en via twitter de wereld ingestuurd: Als de hel losbreekt

vrijdag 24 augustus 2018

Bijna elke dag wandel ik doorheen een kruidentuin. Dit jaar heb ik voor het eerst geen enkele gekleurde vlinder gezien, alleen af en toe een paar witjes. Dit lijkt mij een onheilspellend voorteken.

zondag 26 augustus 2018

Een gedachte bij mijn studie van Levinas deze ochtend: Wie niet openstaat voor het transcendente, ziet en behandelt de mensen altijd als objecten.

Als mensen alle ’geloof’ verwerpen, blijft niets anders over dan de consumptiemaatschappij, waarin de consument versmelt met het consumeren. Dat is de hel op aarde.

Wat betekent openstaan voor het transcendente? In mijn opvatting gaat het hierbij niet om een credo of het uitspreken van het geloof in een God. Openstaan voor het transcendente is gehoor geven aan de innerlijke stem, waar de wijsheid van onder andere de bijbel een voorbeeld van is: de stem die zegt zich verantwoordelijk te gedragen, zorg te dragen voor de Ander en voor alles wat ons is gegeven en dat we niet zelf hebben geschapen.

Zich verantwoordelijk gedragen voor de Ander en voor de Natuur zou een radicale omkering zijn van onze levensstijl.

Wat Christus 2000 jaar geleden heeft gezegd  tot de rijke jongeling: ’Verkoop al uw goederen, verdeel het onder de armen en volg Mij’, wordt nog steeds niet begrepen en opgevolgd (behalve door diegenen die een gelofte van armoede en gehoorzaamheid hebben afgelegd). Zolang dat niet het geval is, is het betekenisloos om te zeggen dat je gelooft in God of dat je christen bent.

’Verkoop al jouw goederen en verdeel het onder de armen’ betekent concreet dat een maximum inkomen zou moeten gelden, dat wat daar bovenop wordt verdiend  voor honderd procent wordt belast en dat dit geld wordt gebruikt om de armoede en de miserie uit de wereld te helpen. Wie zich hiertegen verzet, verwerpt het wezenlijk appel van het Transcendente en wordt zelf een object. Wie wil een vergankelijk ding zijn? Wie behandelt zichzelf als een ding?

Deze waarheid die een oproep is van het Transcendente, lokt enorme weerstand op. Toch komt er een tijd dat de mensheid hieraan gehoor zal geven, maar wat voor ellende staat ons eerst nog te wachten vooraleer deze waarheid doordringt?

===

vandaag de volgende bijdrage gepubliceerd in ThePostOnline: ’De Europese Unie leidt rechtstreeks naar fascisme’.

30 augustus 2018

Vandaag zou mijn moeder 110 jaar oud geworden zijn. Hier een foto toen ze 14 jaar oud was.

Gisteren een bijdrage gepubliceerd in ThePostOnline over de terreur van het haat zaaien. In feite gaat het om vergiffenis, een begrip dat ’uit de tijd’ is. Helaas

volledig blog:

2018   FEBRUARI   MAART   APRIL   MEI   JUNI   JULI   AUGUSTUS   SEPTEMBER  OKTOBER   NOVEMBER   DECEMBER

2019  JANUARI  FEBRUARI  MAART-APRIL   voor vervolg, zie: beschouwingen mei 2019, februari 2020, april 2020

HOME