opvoedingsproblemen - gedragsproblemen - jeugdcriminaliteit - orthopedagogiek - politiek voor de 21ste eeuw GRATIS E-BOOK: "ONOPRECHTE GOEDMENENDEN” (link in rechterkolom) 

De EU probeert alle Europese landen te verenigen onder één regering. Er worden gemeenschappelijke waarden geformuleerd. De Universele Rechten van de Mens vormen de ethische grondslag. Het beleid is erop gebaseerd verschillen weg te werken, zodat alle burgers dezelfde politieke en economische doelen hebben. Ook het onderwijs moet eraan geloven, door uniformiteit van de diploma’s, Erasmus-programma’s en grensoverschrijdende samenwerking in onderzoek.

Velen menen dat deze uniformisering een lofwaardige doelstelling is. Is onderzoek niet gebaat met internationale samenwerking? Moeten we niet streven naar een gemeenschappelijke cultuur? Zijn de universele rechten niet per definitie universeel, dus bedoeld voor alle mensen? Zullen conflicten niet verminderen als we allemaal dezelfde normen en waarden respecteren? Behoort de strijd tussen Duitsland en Frankrijk niet definitief tot het verleden nu deze landen verenigd zijn onder de paraplu van de EU?

Of is dit toch een Toren van Babel die leidt tot spraakverwarring en tot een eenheid van denken en handelen die mensen in een dwangbuis houdt? Totdat de spanningen zo hoog oplopen dat een strijd van allen tegen allen ontvlamt. Als er geen verschillen meer mogen zijn, moet er dan niet een Big Brother zijn die iedereen in de gaten houdt om afwijkingen meteen de  kop in te drukken? De campagne tegen roken is er een klein voorbeeld van, maar ook de wetenschappers die slechts serieus genomen worden als ze publiceren in Amerikaanse tijdschriften en zich strikt houden aan het empirisch wetenschapsmodel.

Kan het verhaal van de Toren van Babel en hoe het daarmee is afgelopen, een antwoord geven op hedendaagse vraagstellingen, bijvoorbeeld over de hierboven genoemde controverses omtrent de opbouw van de Europese Unie? Hoe interpreteren joodse exegeten dit bijbelse verhaal (*)?

Volgens deze exegeten was de generatie van Babel in opstand gekomen tegen God. De mensen wilden de schepping radicaal veranderen. De mensen verlieten de natuur om in de stad te gaan wonen. De cultuur werd veranderd doordat één taal moest worden gesproken. De familie werd vervangen door de Staat met een sterk hiërarchische leiding.

Het doel van deze generatie was de mensheid te verenigen, want ze vreesden versnippering. Vereniging stond echter gelijk met uniformering. De mensen werden gezien als objecten. Er ontstond een kuddegeest. Alleen wat nuttig en efficiënt was kreeg aandacht. De subjectiviteit werd ontkend en vervangen door het ’men’. Het onpersoonlijke, het anonieme en het neutrale beheersten het dagelijks leven. Ook het denken werd één. De macht over de mensen kwam in handen van een tiran.

De stad was de logische constructie voor de generatie van Babel. Door de urbanisatie werden de familiebanden doorbroken. De stad en de industrie brengen de mensen weliswaar geografisch bij elkaar, maar leiden de mensen naar een ontologisch isolement. De mens in Babel is bij uitstek eenzaam, ondanks de massa waarin hij zich bevindt. In die eenvormige massa is geen plaats voor individualiteit. Dialoog wordt hier een monoloog. Het woord wordt herleid tot het onpersoonlijk gesprek. De wet, God en de familie worden verworpen en vervangen door de repressieve autoriteit van de Staat.

Door Babel heeft de mens de natuur verlaten om in een kunstmatige eenheid te gaan wonen. Hierdoor is de oorspronkelijke harmonie tussen mens en natuur verbroken. Het biologisch en natuurlijk ritme wordt verlaten en vervangen door het ononderbroken ritme van de geïndustrialiseerde wereld en de technologie. Deze breuk met het natuurlijk evenwicht leidt tot een groot onevenwicht tussen Macht en Wijsheid. De samenleving ontwikkelt zich zo snel, dat de natuur het niet kan bijhouden en zich niet kan herstellen. De mensen zijn aldus in een duivelse cyclus van het kunstmatige terecht gekomen. Het objectieve determineert alle menselijk leven. De massale urbanisatie en de hypermechanisatie leiden bij de mens tot een gevoel van macht die hij projecteert op zijn medemensen. Elke relatie is een machtsrelatie geworden.

In de Babelse maatschappij was God afwezig. Babel was een opstand tegen God, tegen de Schepper, tegen het Transcendente. In de plaats kwam een totaliteit die de mensen zelf hadden bedacht en die ze wilden beheersen; dit leidde tot het totalitarisme. Hier dreigde het nihilisme en toen greep God in, opdat de mensen de singulariteit van elk individu zouden terugvinden.

We vinden in deze exegese van het verhaal van de Toren van Babel veel analogieën met de hedendaagse toestand in de wereld. De urbanisatie van de maatschappij is in de gehele wereld in snel tempo gaande. De natuur wordt steeds verder aangetast. We zijn niet in staat de gevolgen hiervan onder controle te brengen: het klimaat is grondig en wellicht definitief verstoord, de luchtkwaliteit is ongezond geworden, de zeespiegel stijgt alsof een nieuwe langzame zondvloed op komst is. Bosbranden, ontbossing en uitstervende planten en dieren zijn aan de orde van de dag. Dit alles doet ons de vraag stellen waar we in godsnaam mee bezig zijn. De planeet Aarde is ons gegeven. Het is geen schepping van de mens en met welk recht richten we zulkdanige vernielingen aan?

Het gaat niet alleen om de natuur. Ook het maatschappelijk systeem is analoog aan dat van Babel. Toegepast op de Europese Unie zien we een onoverbrugbare afstand tussen de burger en de anonieme politieke macht in Brussel. De EU wordt beleefd als een vreemde macht die vanuit Brussel ingrijpt in het dagelijks leven van de mensen, zonder dat een weerwoord  mogelijk is. Er is geen dialoog meer, maar een monoloog vanuit de EU. De Unie wordt totalitair als een anonieme en onpersoonlijke administratie.  In dit bureaucratisch apparaat wordt de dialoog onmogelijk gemaakt; er is slechts een monoloog: de machtige heeft het woord, er zijn alleen nog dictaten. Eenzaamheid is enorm toegenomen en het gebruik van antidepressiva is in alle Europese landen fenomenaal gestegen. De EU wil van ons allemaal wereldburgers maken, maar het resultaat is dat we burgers zijn geworden van een niemandsland.

Het is in deze tijd niet God die zal moeten ingrijpen. Aangezien God sinds Nietzsche is vermoord, moeten we zelf een oplossing zoeken. De mensen veroorzaken zelf de Babelse verwarring. Hoe dit zal aflopen is nog onzeker. Zal de EU uiteenvallen? Zullen natuurrampen ons dwingen terug te vallen in kleine gemeenschappen gebaseerd op onderlinge solidariteit? Als we de lessen trekken uit het verhaal van de Toren van Babel, dan zou opnieuw de nadruk komen te liggen op leven in harmonie met de natuur en op de bindingen in het gezin en de samenleving. De solidariteit met onze medemensen, met de dieren en met de gehele schepping als zodanig, die eerst in kleine kring tot stand komt, zou zich geleidelijk kunnen uitbreiden tot meer broederlijkheid in de wereldgemeenschap. De oplossing van de Babelse verwarring ligt bij de individuen zelf die, in hun eigen netwerk en vanuit de samenleving, het initiatief nemen om zich verantwoordelijk en solidair te gedragen. Als overal netwerken van solidariteit ontstaan, die ook met elkaar samenwerken, is een anonieme administratie of een totalitair systeem overbodig.

*  Zie bijvoorbeeld: Banon, D. (2010). Déconstruire Babel. In Tapiero, M. (Ed.). Fondements de l’humanité. Paris: Éditions du Cerf, pp. 631-643.

Er komen spannende tijden. De regeringen van de westerse landen kunnen de enorme problemen niet meer aan omdat ze gedwongen zijn politiek correct te denken en te handelen…. (meer lezen: LINK)

Lees ook: De oorlog komt eraan, dat is zeker

VERVOLG: Ondergang of reveil van het Avondland?

literatuur

Acker, J. van (2016). Het landverraad van de EU. Groningen: De Blauwe Tijger. (link)

Acker, J. van (2017). Een moslimvrij Europa voor wereldvrede: Solidair met de landen van herkomst. Amazon. (klik op afbeelding) 

Van Acker, J. (2018). Het Europees-Islamitisch Vriendschapsverdrag:De enige weg om de Apocalyps te voorkomen(323 pp) (. Ministrando( LINK)

Vervolg : zie teksten hieronder

HOME